Civiel Vliegveld Norderney (EDWY)

Ik was een schooljongen – bijna 50 jaar geleden – toen ik The Riddle of the Sands by Erskine Childers voor het eerst las. Deze bijzondere roman, geschreven in 1903 (in 1979 verfilmd met Michael York en Simon MacCorkindale), voorspelde de Eerste Wereldoorlog; sommigen beweren zelfs dat hij eraan heeft bijgedragen. Zoals bij alle grote thrillers, wordt de kracht van het plot geëvenaard door de betovering van het decor. De ironie is dat, hoewel geen enkele plek in Duitsland verder van Groot-Brittannië voelt, juist dit sombere achterland van Edwardiaanse spionage de hoek van de Bondsrepubliek is die het dichtst bij het VK ligt.

De Oost-Friese eilanden, waarvan 5 van de 7 een vliegveld met verharde baan hebben, liggen op de kale noordschouder van Duitsland en vormen nog steeds een wereld apart – overwegend landelijk en onaangetast door toerisme. Het is een afgelegen stukje land waar zowel Holland in het westen als Duitsland in het oosten als vreemde landen aandoen.

Childers was gefascineerd door de ruwe, meedogenloze schoonheid van de eilanden en beschrijft in zijn boek dit schrale landschap met bijna obsessief detail. Je kunt Childers’ roman praktisch als reisgids gebruiken – zo nauwgezet zijn zijn beschrijvingen en zo weinig is dit eenzame landschap veranderd. Als u een vakantie met nachtclubs, toprestaurants, go-go-dansen enz. wilt, zijn de Oost-Friese eilanden beslist niets voor u! Het levensritme is zeer gemoedelijk, met weinig of geen auto’s; de meeste restaurants (en zelfs hotels) sluiten om 22.00 uur. Maar als u „er even helemaal uit“ wilt, van het ruige landschap houdt, graag wandelt of fietst, gewoon wilt ontspannen in verkwikkende zeelucht, interesse hebt in „birdwatching“ (en in theorie kunt u beide vormen beoefenen, want Norderney claimt het langste naaktstrand van Europa!) of van het ene eiland naar het andere wilt hoppen (5 minuten vliegtijd!), dan is dit een van de meest beklijvende plekken die ik ooit heb bezocht.

EDWY Norderney, 1000 m asfalt. Het op één na grootste van de zeven Oost-Friese eilanden, maar nog steeds slechts zeven mijl lang en amper een mijl breed. Er is maar één stad – met dezelfde naam als het eiland – maar de imperiale grandeur staat in geen verhouding tot de omvang. De chique lanen worden geflankeerd door elegante, witgekalkte villa’s – architectonische relikwieën van het welvarende, zelfbewuste Duitse Tweede Rijk. In de winter is het er doodstil, maar de stad glanst nog steeds in het bleke zonlicht, alsof de neoklassieke gevels zijn geschrobd tot ze glimmen. De „grote witte hotels“ van Childers staan er nog steeds, net als zijn „prachtig casino“. Zelfs het gemeentelijke postkantoor oogt meer als een stedelijk stadhuis. Meer informatie op de eilandsite https://www.norderney.de/

Auto’s zijn beperkt tot de stad aan de westkant van het eiland; het oostelijke deel is alleen per fiets of te voet te bereiken. Fietsend oostwaarts verdwaalt u al snel in een doolhof van zandduinen, aan beide zijden geflankeerd door mijlen aan stralend witte stranden, geteisterd door een rusteloze zee. Ik verbleef in Hotel Friese *** http://www.hotel-friese.de/, dat – voor een hotel tegenwoordig ongebruikelijk – 18 eenpersoonskamers heeft: erg handig voor piloten op „fly-outs“ en misschien tekenend voor de (rijke?) Duitse weduwen die hier naar verluidt heen komen om de pittige lucht in te ademen en een vervangende echtgenoot te vinden!

OPMERKINGEN: Avgas: Geen van de eilanden heeft Avgas (soms Borkum, maar dan tegen Borkum-prijzen!). Voor tanken kunt u eenvoudig naar het „vaste land“ vliegen: Wilhelmshaven EDWI – BP Card – of Elden EDWE, beide slechts circa 15 minuten vliegtijd. Niet naar EDWS Norddeich; daar is geen Avgas.

Mist: Als er één „weersfeit“ is dat The Riddle of The Sands domineert, dan is het zeemist! Childers beschrijft zelfs hoe die zo dicht was, „in dichte massa’s de straat op rollend, dat het onmogelijk was over de haven van Norderney heen te kijken“, laat staan te vliegen! Soms (vooral in de winter) blijft hij de hele dag hangen.

Fietsen: Die kunt u altijd in het dorp huren en bijna altijd ook op de vliegvelden – mits anderen ze niet al meegenomen hebben! (Daarom reis ik – mits W & B – graag met een paar vouwfietsen in het ruim.)

Tie-downs: Behalve de mist staan de Friese eilanden bekend om de wind – ook in de zomer. Omdat de meeste eilanden slechts ongeveer 4 ft boven zeeniveau liggen, is de grond altijd erg nat en zacht. Goede tie-downs met grondpennen worden aanbevolen, zo niet als essentieel beschouwd.

Regenkleding: Ook in de zomer is een goede waterdichte (en winddichte) anorak aan te raden, plus een goed paar wandel-/waterdichte schoenen. Zelfs rond de kist lopen voor de inspectie voor de vlucht kan soms een zeer modderige aangelegenheid zijn.

Als je een wat zwaarder toestel hebt en het heeft vooraf veel geregend, probeer dan (bij voorkeur ’s ochtends vroeg op de dag van de vlucht telefonisch) een van de schaarse plaatsen op asfalt te reserveren; dan gaat het goed. Het restaurant op het veld staat helaas al enkele maanden leeg. Een opvolger lijkt ook niet in zicht, wat het veld natuurlijk minder aantrekkelijk maakt. De MOOEV-Ridesharingdienst is op het eiland ook niet meer beschikbaar. Fietsen zijn er natuurlijk nog wel. Restaurant "Düne 13" is vlot te voet te bereiken. Ook "Weiße Düne" is niet heel ver weg; eventueel te voet door de duinen te doen (2,3 km); het is een leuk restaurant, zeer goede service, wat prijzig. Verder gaan we af en toe naar Cornelius, een behoorlijk goede Italiaan, ook direct aan het strand. Daarvoor heb je echt een taxi nodig (ca. 25 €) of je huurt fietsen. Mooie stranden in het noorden. Het is leuk om het eiland met de fiets rond te gaan, vooral over de dijk in het zuiden van het eiland.