PIREPs door Peter

Zojuist dit vliegveld gebruikt voor de recente PPL/IR “Over‑Nighter” ARNHEM 80TH COMMEMORATIONS trip van 20–22 september 2024.

Welkom & afhandeling: Wie wel eens fly‑outs heeft georganiseerd weet dat piloten/vliegtuigen blijven wijzigen. Toch was de luchthaven, ondanks al die veranderingen — van het regelen van Douane; landing slots; gereserveerde parkeerplaatsen voor zo’n grote (mogelijke) aantallen — volledig coöperatief en gastvrij, zelfs terwijl men druk was met het dirigeren en tanken van Dakotas vol parachutisten voor de Arnhem‑vieringen.

Kosten: landings- en parkeerkosten voor 2 dagen voor een Cirrus: €30. Denk, zoals altijd, aan het Noise Certificate. [Wat het ‘extra’ voor de Dakota was — waarvan ik vermoed dat ze niet weten wat een ‘Noise Certificate’ is — durfde ik niet te vragen!].

IFR/VFR: Hoewel het veld een RNP‑procedure voor baan 26 heeft, was die tijdens ons bezoek via NOTAM niet operationeel en moesten alle bewegingen VFR met aankomst vanuit het zuiden plaatsvinden. Eveneens was er wat verwarring omdat autorouter in Nederland geen Y‑ en Z‑vluchtplannen accepteerde, wat tot wat forumdiscussie leidde maar gelukkig is opgelost.

Customs: Deventer/Teuge biedt handig Douane/Immigratie tijdens de operationele uren; maar bij ons vertrek kwam de ambtenaar 90 minuten te laat, waardoor onze Flight Plans herhaaldelijk “delays” kregen. Zelfs toen hij arriveerde, ontbrak het stempel/was het kwijt en moest hij moeizaam met de hand een Departure Stamp (21st technology?) ‘krabbelen’ in al onze paspoorten!

Horeca: Normaal is er het goede restaurant 'The Hangar' bij de verkeerstoren https://www.tripadvisor.co.uk/Restaurant_Review-g2184494-d4065521-Reviews-The_Hangar-Teuge_Gelderland_Province.html; maar dat was tijdens ons bezoek (tijdelijk?) gesloten. Er is echter een zeer vriendelijke alternatieve plek verderop op het veld, 'Take Off' https://www.restauranttakeoff.nl/ behorend bij de Sky Diving Club — de grootste Parachuting Club van Nederland https://teuge-airport.nl/bezoekers/parachutespringen/ — waar GA‑piloten & passagiers van harte welkom zijn om eenvoudige snacks te gebruiken te midden van alle bedrijvigheid.

Taxi’s: Wederom bestelde de zeer behulpzame ATC taxi’s voor ons naar Deventer (€20); terwijl een van ons zijn Uber‑app gebruikte.

Accommodatie: Wie op de Airport wil verblijven kan terecht in het handige 'Hotel de Slaapfabriek', 12 kamers, vlakbij https://deslaapfabriek.nl/. Merkwaardig genoeg kunnen twee van jullie ook daadwerkelijk overnachten in een DC10 'VleigtuigSuite*****' https://www.vliegtuighotel.nl/NL/ met bubbelbad en ontbijt op bed, pal naast de verkeerstoren!

Omdat ons doel was Arnhem te bezoeken (en omdat daar alle bedden al een jaar van tevoren waren voorgeboekt), kozen we ervoor in Deventer te verblijven in 'Hotel Finch Boutique*** *' https://hotelfinch.nl/contact/?lang=en- — een klein, charmant hotel, populair om zijn cocktails(!), met een goed ontbijt en direct naast het station, vanwaar de altijd efficiënte treinverbinding ons vlot naar Arnhem bracht. In de buurt was een ruime keuze aan goede restaurants.

Arnhem: Dit is een levendige stad met veel te zien en te doen.https://www.planetware.com/tourist-attractions-/arnhem-nl-gld-arn.htm. Ook zonder de festiviteiten is 'the Bridge too far', met zijn historische musea en gedenkplaatsen, een zeer de moeite waard ervaring.

Voor ons was het hoogtepunt om samen met 100,000 anderen in stralende zon van de 80‑jarige herdenking te genieten.

De meeste piloten die Corsica bezoeken gebruiken de velden langs de kust, maar wie het hart van dit prachtige eiland — letterlijk, politiek en spiritueel — wil ervaren, moet gaan logeren in/bij het granieten Corte: historisch het centrum van het struikroversland.

De meeste piloten komen vanuit Calvi https://airfield.directory/airfield/LFKC- of Bastia LFKB en vliegen VFR de vallei in vanaf het noorden van het eiland, boven de N197. Het is bijzonder bevredigend om in 30 minuten te vliegen waar vrachtwagens beneden, ploeterend door de haarspeldbochten, 4 uur over doen!

Veld: Ik trof het veld steeds verlaten aan (dus gebruik ik A/A (in het Frans) 123.5), maar er ligt een netjes verharde RWY van 950m (elevatie: 1132’) met gratis landing/parkeren maar GEEN BRANDSTOF.

Meestal vloog ik een rechtstreekse nadering RWY 13; maar bij gebruik van RWY 31 is het circuit rechterhand (r/h) — houd het ook dan krap, want hoewel het NO van het veld ‘lager’ ligt dan de rest, loopt het terrein snel op tot 2000’/3800’.

Door het terrein is het vaak lastig om via de mobiel een vluchtplan te sluiten (bij Ajaccio BRIA: +33 4 95 22 61 85); maar de lokale camping (zie hieronder) liet me in het verleden graag hun vaste lijn gebruiken. Als u voor vertrek een vluchtplan nodig hebt, heb ik hetzelfde nummer gebruikt en het na het opstijgen bij Bastia op 125.92 geactiveerd.

Gezien de veldhoogte en het feit dat het in de zomer tot 40°C kan worden: controleer de dichtheidshoogte, vooral bij starts in de namiddag.

Corte: Deze adelaarsnest-stad was de hoofdstad van het onafhankelijke koninkrijk dat door Pascal Paoli werd gecreëerd, en zijn geest lijkt nog steeds te leven in de oude straatjes, het kasteel en de Citadelle. Het is geen ‘mooie’ plaats, maar de omliggende natuur is schitterend en de stad is een uitvalsbasis voor serieuze wandelaars. Ook als u niet van plan bent een deel, laat staan het geheel, van de GR20 te lopen — deze Grande Randonnée wordt door velen als de meest illustere van Europa beschouwd —, kunt u als voorproefje de eenvoudigere, maar nog steeds adembenemende en betoverende Gorges de la Restonica doen. https://www.hikideas.com/walk-restonica-melo-lake-capitello-lake/

Hotels: Ik verbleef in La Restonica, http://www.aubergerestonica.com/ 2 km ZW van de stad: vol karakter en zeer goed eten + zwembad; wie luxer wil, kan terecht in Dominique Colonna ****, http://www.dominique-colonna.com/ ernaast, met dezelfde eigenaar en hetzelfde zwembad!

Als u echter bereid bent eenvoudig te overnachten (zoals ik eens deed toen ik om 03:00 moest vertrekken), dan kunt u in een stacaravan/caravan direct naast het veld blijven. Van daar rolt u letterlijk uit bed zo het vliegtuig in! Camping Santa Barbara http://www.camping-santa-barbara.com/ heeft een bar/restaurant en regelde een taxi voor mij; sloot mijn vluchtplan; en schonk me een verfrissend koel biertje; terwijl ik ontspande en genoot van het landschap in dit ruige en prachtige gebied en bedacht dat ik een van de weinige Britse piloten ben die hier komen/terugkomen.

Ik ben een paar keer naar Calvi gevlogen, zowel IFR als VFR. Er is nu een LPV‑nadering voor Rwy 18. 18 is normaal de voorkeursbaan met de wind die van de bergen afkomt. Met een lengte van 2310 m is het vaak mogelijk een kleine rugwind te accepteren in plaats van CTL te gebruiken. Ruim GA‑parkeerterrein; maar let op de ondergrond: vooral kleine steentjes op zacht zand – behoorlijk funest voor prop‑schade/afslag. Beter op de harde taxibanen positioneren en daarna 'pushback' doen. Er is een vriendelijk Restaurant de L'Aéro Club [04 95 65 02 97] https://www.aeroclubcalvi.com/ direct bij het parkeergebied bij de drempel van baan 36 – open rond de lunch en ’s avonds – met eenvoudige Corsicaanse specialiteiten en een lekker koel welkomstbiertje. Ik geef er de voorkeur aan boven het wat klinische Le Bar U Scontru in de luchthaven, meer gericht op gewone toeristen. Fuel – zowel 100LL als Jet A – beschikbaar via een Esso‑bowser. Taxi naar de stad is normaal beschikbaar net buiten de ingang van de luchthaven [ongeveer €15]. Ze zijn vaak erg behulpzaam bij het vinden van accommodatie; maar let op: in de zomer is vooraf reserveren vrijwel noodzakelijk – ook al heeft Calvi meer accommodatie dan waar dan ook op Corsica. [Als je echt, echt wanhopig wordt, kun je je altijd 'aanmelden' bij de Légion étrangère, die je vaak in Calvi ziet rondlopen en waarvan het HQ pal naast het veld ligt!] Restaurants: veel leuke restaurants met uitzicht op de prachtige baai; maar vaak is één straat landinwaarts nog prettiger en beter van kwaliteit. Als je langer dan 24 uur blijft, huur dan een auto en rijd zuidwaarts over de kustweg om de Calanques de Piana te zien https://www.google.co.uk/search?q=Calanques+de+Piana&es_sm=122&tbm=isch&imgil=VNdk3RRvhXSgEM%253A%253BvclTVtC2CMs34M%253Bhttp%25253A%25252F%25252Ffr.wikipedia.org%25252Fwiki%25252FCalanques_de_Piana&source=iu&pf=m&fir=VNdk3RRvhXSgEM%253A%252CvclTVtC2CMs34M%252C_&usg=__ncXKr-i9hw2a9aeFWI6CjQu1TGE%3D&biw=1280&bih=899&ved=0CCsQyjc&ei=HwgXVc-ZLILsavGLgPAJ#imgdii=_&imgrc=A5hpDsZp0l1_oM%253A%3Bhv9XUj-CYXuOVM%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.calanque.org%252Fwp-content%252Fuploads%252F2012%252F07%252FLes-Calanches-Piana.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.calanque.org%252Fles-calanques-dajaccio%252Folympus-digital-camera-3%252F%3B1900%3B1425 , een UNESCO‑werelderfgoed en een van de grote wonderen van Corsica (en van de wereld). Als je Corte wilt bezoeken https://airfield.directory/airfield/LFKT- , de oude hoofdstad in het midden, ga dan liever per vliegtuig (20 minuten) dan zes uur over de weg.

Ouessant — door Anglophones Ushant genoemd — is glooiend en groen en ideaal voor fietsen, e‑bikes en wandelen, net als haar grote zus Belle Île. Daar houden de vergelijkingen echter op. Waar Belle Île charmant, idyllisch en trendy is, is Ushant stoer, door de wind geteisterd en Wagneriaans — en toch vaak genegeerd door de Engelsen, vooral door Engelse piloten. Jammer, want “Island hopping” is een van de grote troeven en geneugten van de GA. Ouessant ligt op slechts 10 minuten vliegtijd van Brest LFRB en heeft een verharde baan van 833 m met RNP aan beide uiteinden van baan 05/23. Meestal neem je eerst contact op met IROISE Information voordat je overschakelt naar OUESSANT Information (alleen Frans), aangezien ATC daar zelden aanwezig is, behalve bij een commerciële vlucht — in het vakantieseizoen rond 09:00L en 17:00L. Omdat het veld vaak verlaten is, is er doorgaans plek voor 8 vliegtuigen. Bedenk dat het hier hard waait; gebruik van de tie‑downringen wordt aangeraden. De landingsgelden worden voldaan via een honesty box vermeld op het mededelingenbord — circa €8.

Naar Lampaul: het is een ontspannen wandeling van ongeveer 30 min. Sommigen van ons, ikzelf inbegrepen, proberen met een vouwfiets te vliegen; je kunt ook vooraf regelen dat een lokale winkel fiets(en) naar het vliegveld bezorgt. Zie details in de eilandbrochure: Guide Pratique 2025 (https://www.calameo.com/read/004656587d3d5eec9459e)

Accommodatie: Zoals te verwachten is de accommodatie beperkt — vooral in de zomer — en vooraf reserveren is essentieel. Tijdens onze recente trip verbleven sommigen in Le Roc'h Ar Mor (https://www.lerocharmorouessant.bzh/), dat zeer werd aanbevolen, zowel als logies als als restaurant.

Voor wie houdt van afzondering, open ruimte en wandelen/fietsen in ruige natuur is Ouessant onovertroffen. Nog meer buiten het seizoen — maar dan moet je flexibel zijn vanwege het weer. Bedenk: Ushant heeft niet voor niets 5 werkende vuurtorens! Doe ter plekke zoals de locals: geniet van een Kir Breton (een kir royale maar met cider — zoet, koud en heerlijk) en van hun basisgerecht, Galettes Bretonnes!

Een heerlijk, vriendelijk Bretons vliegveld — slechts 10 minuten vliegen van het vasteland — met een harde baan van 660 m + en, ongebruikelijk voor een eiland, Avgas (al is het alleen in de zomer en niet op woensdag). Er is een gastvrije clubhouse met bier van het vat (pression): een ideale manier om in de Franse vakantiestemming te komen! Het veld ligt slechts 177 ft boven zeeniveau, dus het is vaak in mist gehuld en er zijn geen gepubliceerde procedures. Er is een Webcam op het veld genaamd "Bangor": https://www.meteoblue.com/en/weather/webcams/belle-%C3%8Ele_france_3033682 Hoewel op de kaart "français seulement" staat, is de instructeur/barman/pompbediende, Maurice Portugal — die in Engeland heeft gewerkt — vaak in de toren en spreekt goed Engels. Hij leidt ook een nieuwe ATC op, Emmanuelle, van wie de Engelse R/T al vrij goed is. In juli/augustus zijn de Militaire Zones rond het eiland zelden actief en, ook op andere momenten, volstaat contact met Nantes Info 122.8. Als je je toch zorgen maakt over activiteit, bel Maurice op +33 (0)2 97 31 83 09; hij wordt meestal een dag van tevoren geïnformeerd. Bovenal is het veld opmerkelijk goedkoop: ik betaalde €8 voor mijn PA28 Turbo Arrow voor de landing + drie dagen parkeren. Avgas kostte €2.2 per liter; creditcards worden geaccepteerd. Vervoer van/naar het vliegveld: Taxi’s zijn op het eiland vrij beperkt en er zijn GEEN taxi’s op maandag! Er is een lokale buslijn 2 van Le Palais naar het vliegveld; de terugrit vertrekt vanaf een halte bij een nabije camping, Trion-Guen, verderop de weg vanaf het vliegveld. Ook bus 3 stopt daar. Check de website voor de actuele busdienstregeling; die verandert 2/3 keer per jaar. Accommodatie: Als je naar het eiland gaat wanneer de Fransen erheen willen, bedenk dan dat het aantal bedden beperkt is en boek vooraf. Voor een speciale gelegenheid — of gewoon om jezelf te verwennen — is La Désirade**** https://www.hotel-la-desirade.com/ — op slechts 1 km van het vliegveld — een perfecte plek om te ontspannen. Het bestaat uit individuele chalets rond het zwembad, met een geweldig restaurant en faciliteiten. Ze halen je op bij het vliegveld en hebben alle contacten voor fietsverhuur, excursies, enz. Eveneens, voor een hotel met een prachtig uitzicht en een heerlijk zwembad: Le Cardinal*** http://www.hotel-cardinal.fr/ Port Bellec, Sauzon. Als je eenvoudiger wilt overnachten, heb ik vaak gelogeerd in Hotel Le Bretagne** http://www.hotel-de-bretagne.fr/ en in Hotel Atlantique** http://hotel-atlantique.com/ ernaast, beide direct aan de haven in Le Palais (de hoofdplaats). Vraag om een ‘chambre vue sur mer’ als je, net als ik, het ontspannend en romantisch vindt om een Kir Breton (een kir royale maar met cider — zoet, koud en heerlijk) te drinken terwijl de zon ondergaat en je het komen en gaan van de veerboten bekijkt met al die adieux en au revoir: het herinnert me er weemoedig aan dat je op… een eiland bent. Restaurants: Le Palais wemelt van de restaurants — vooral visrestaurants — in alle klassen. Voor een heerlijk Frans diner en om een van de meest pittoreske plekjes van het eiland te bezoeken, Sauzon https://www.belleileenmer.co.uk/discover/the-largest-breton-island/sauzon-and-its-picturesque-port/, probeer Roz Avel https://restaurant-roz-avel.fr/#lagalerie, net achter de kerk in Rue du Lieutenant Riou. Deze zeer fotogenieke plek op het eiland heeft ook nog een ander zeer goed restaurant (Michelen*) met prachtig uitzicht: Café de la Cale https://cafedelacale-sauzon.jimdofree.com/ Ik heb zeer goede berichten gekregen over Bistrot du Port https://www.belleileenmer.co.uk/offers/le-bistrot-du-port-sauzon-en-3220073/ en Restaurant St Louis https://le-saint-louis-sauzon.edan.io/ Er zijn twee goedkopere, eenvoudigere — maar consequent goede — zaken in Le Palais die ik aanbeveel: Crêperie L’Annexe https://www.belle-ile.com/offres/lannexe-le-palais-fr-136215/ — de beste galettes en crêpes van het eiland — en Le Verre à Pied, 3 Place de la République, https://www.belle-ile.com/offres/le-verre-a-pied-le-palais-fr-136000/, een levendige bar/brasserie gerund door jonge mensen. 2025: Onze groep meldde dat ze goed hebben gegeten bij Le Goeland https://www.belleileenmer.co.uk/offers/le-goeland-le-palais-en-136222/ Souvenirs: Wil je iets “vissigs” meenemen om je bezoek te herinneren, koop dan wat van de geweldige conserven van Conserverie La Belle-Iloise http://www.labelleiloise.fr/fr/ op 6 place de le République - Le Palais. [Als je wilt valsspelen, kun je ook naar hun winkel aan 40, Rue Saint-Jean, Le Touquet gaan!]

Op 71° 00’ 35” is Honningsvåg Valan bijna de noordelijkste luchthaven van het Europese vasteland. Een fraaie vermelding voor in het logboek.

Ondanks dat er maar zo’n 5 bewegingen per dag zijn, blijft het open vanwege Public Service Obligations (PSO) — een levenslijn voor de kleine gemeenschap van Valan. De plaatselijke brandweerman vertelde me trots dat ze met hun sneeuwploeg vorig jaar “de baan elke dag zwart hebben gehouden, ook op Eerste Kerstdag”. Het wordt vooral gebruikt door mensen die Nordkapp willen bezoeken (zie hieronder).

De asfaltbaan is omgeven door hoog terrein, vooral aan beide uiteinden. Er zijn twee RNP-naderingen naar Honningsvåg, RNP-A en RNP-D; maar beide kennen hun uitdagingen. Er is ook een NDB-nadering met minima van 1334’; maar met “kusteffect” en “nacht-effect” (en bedenk dat het hier meer dan 6 maanden per jaar nacht is!) zou ik die alleen gebruiken met voorafgaande training — en ik zie niet hoe een “buitenlandse” piloot die zou kunnen opdoen. Zelfs de VFR-naderingen vereisen aan beide uiteinden vergelijkbare gebogen segmenten.

Eenmaal geland word je echter zeer hartelijk ontvangen. Alle 5 dienstdoende medewerkers (allen met perfect Engels) trakteren je op warme chocolademelk & koekjes en zijn benieuwd naar je levensverhaal en avonturen. De brandweerman bood me zijn auto aan “als ik naar de stad moest” — 5km verderop. Omdat ik mijn fiets bij me had, heb ik bedankt. Een van de twee stadstaxi’s is mogelijk beschikbaar, mits ze niet net iemand naar Nordkapp brengen. Er is geen Avgas — de dichtstbijzijnde was in Tromso ENTC. Er is wel een beperkte voorraad Jet A.

Accommodatie: Ik verbleef in het prima 2* Scandic Bryggen https://www.scandichotels.com/hotels/norway/honningsvag/scandic-bryggen?_ga=1.213688919.2124388246.1474305034, direct aan de haven bij het Tourist Office. Het is een omgebouwd pakhuis. Vraag om een kamer met uitzicht op de haven zodat je de Hurtigruten Ferry kunt zien komen en gaan.

De plaats: Met slechts 3.000 inwoners zijn de voorzieningen vrij basic; maar er zijn, naast het hotel, enkele restaurants en een paar pubs. Zoals al deze noordelijke plaatsen in Noorwegen werd het in 1944 volledig verwoest door de blitzkrieg; de enige overlevende was de kleine Honniggsvåg Church. De moeite waard om te bezoeken vanwege de aangrijpende foto’s in het portaal die het gebruik als schuilplaats in 1945 tonen.

Nordkapp: De meeste mensen — zo’n 300.000 per jaar — komen naar Honningsvåg om Nordkapp te bezoeken. Hoewel ze het vast niet met me eens zijn, vind ik Nordkapp zelf een afzetterij en een schijnvertoning. Er is een tol van 260NOK (technisch 24 uur geldig, maar ze weten dat je er toch maar één keer heengaat) bovenop de buskosten. [Er is technisch een goedkoper tarief van 180NOK dat alleen toegang tot de locatie geeft, niet tot de “exposities”; soms moet je daarvoor wel discussiëren.] Toegegeven, het uitzicht is spectaculair, vooral bij zonsopkomst of tijdens de middernachtzon. Je kijkt neer op de wilde branding zo’n 307 meter lager en droomt misschien van Svalbard ENSB, ver naar het noorden. Maar op 71° 10’ 21” is Nordkapp NIET het noordelijkste punt van het Europese vasteland: dat ligt bij Knivskjeloddev, op een kleine landtong links ervan.

Knivskjeloddev: Voor een purist zoals ik is dit het echte noordelijkste punt van het Europese vasteland — en je kunt erheen wandelen. Het vriendelijke Tourist Office in de stad kan je een handig schematisch foldertje geven en alle details over de lokale bussen. De bus zet je af op de parkeerplaats zo’n 6km ten zuiden van het tolpoortje van Nordkapp. De route is vanaf de parkeerplaats duidelijk gemarkeerd en onderweg aangegeven met gemakkelijk herkenbare steenmannetjes. De tocht is in feite alleen ’s zomers te doen — nadat de sneeuw is gesmolten en vóór de herfstregens. Het pad van 9km is niet al te moeilijk — al is het laatste stuk behoorlijk steil. Goede kleding en degelijke wandel/laarzen of -schoenen zijn een must; evenals wat proviand voor onderweg. Reken op minstens 5 uur voor de heen- en terugweg. Aangekomen op breedte 71° 11’ 08”N (het echte North Cape) zit in een steenmannetje een kluis met het bezoekersboek. Zet je naam erin en noteer je nummer (denk eraan pen en papier mee te nemen). Terug bij het Tourist Office krijg je tegen een kleine vergoeding (niets is gratis in Noorwegen!) een certificaat en een speldje voor je (grote) prestatie. [Je bijdrage gaat daadwerkelijk naar het onderhoud van het pad voor toekomstige bezoekers.]

Hoewel Sumburgh https://airfield.directory/airfield/EGPB, met alle "bells & whistles", de belangrijkste commerciële luchthaven voor The Shetland Islands is, ligt Tingwall Airport veel dichter bij het bestuurscentrum Lerwick en, zo zeggen velen, ook dichter bij het hart van Shetland.

Er is geen instrumentnadering; wel PAPI’s en baanverlichting. PPR.

Het is niet overbelast – er staan slechts twee gestationeerde toestellen en de Fair Isle Islander komt langs. Desondanks is men zeer gastvrij en de ene brandweerman/ATC/pompbediende/heffingeninner zal je hartelijk ontvangen. Hij geeft je desnoods ook een onofficiële "talk-down" en vertelt welke sector het meest wolkenvrij is.

In marginal weather blijf je het beste op de middenlijn van de baan, omdat de omliggende heuvels steeds meer worden gebruikt voor windparken tot 500’. Evenzo, als je CTL (circling) moet doen, houd het krap. Gelukkig is er in de geschiedenis van het veld slechts één fataal ongeval geweest http://www.aaib.gov.uk/cms_resources/dft_avsafety_pdf_501869.pdf – en dat was zeer laat in de nacht.

Flight following: Omdat het verkeer hier vrij schaars is – en de omstandigheden vaak marginal IMC – zal Scottish Control, opererend als Sumburgh Radar, VFR-verkeer graag vectors/procedural service geven. (Om hen te helpen vragen ze Sumburgh op te nemen in de adressering van je vliegplan, ook als je elders landt.)

Door het terrein moest ik twee keer aan mijn "Relay R/T" denken toen men me vroeg te helpen contact te leggen met helikopters die onder de radiohorizon waren gezakt.

Fuel: Avgas tegen eilandprijzen; maar niet overdreven wanneer je bedenkt dat dit de meest noordelijke bevoorrading in het VK is en het in vaten moet worden aangevoerd. Met zorgvuldige planning hoef je alleen te tanken wat nodig is om terug te komen naar Kirkwall of Sumburgh.

Landing & Parking: Landing voor mijn PA28RT £16,50. Parkeren was ’s nachts gratis, al vermoed ik dat de brandweerman vergat het te berekenen (£8?) omdat hij opging in het verhaal hoe (toen) Prince Charles eens het toilet bij zijn kantoor moest gebruiken!

HIAL Out of Hours Permit: Wie van plan is de eilanden te vliegen en/of elders te overnachten, wordt aangeraden dit Permit aan te vragen en het ook af te wachten (minstens 72 uur + posttijd). Hiermee mag je buiten de gebruikelijke openingstijden starten en landen. (Zie mijn opmerkingen hierover onder Kirkwall https://airfield.directory/airfield/EGPA).

Snacks: Er is een kleine "wachtkamer"-hut voor de Islander met een automaat; maar die is alleen beschikbaar wanneer er een "lijnvlucht" (vaak uren vertraagd) naar de Fair Isles gepland is.

Transport: Een taxi (of in mijn geval een vouwfiets) is essentieel om Lerwick of elders te bereiken. ATC regelt er een voor je of je kunt proberen: 01595 694617 of 692080.

Accommodation: Het dichtstbijzijnde hotel bij de luchthaven — 1 mijl rechtdoor wanneer je het veld verlaat — en zeer comfortabel, is het The Herrislea House Hotel http://www.herrisleahouse.co.uk/.

De beste hotels in Lerwick: The Shetland Hotel http://www.shetlandhotels.com/Shetland/shetland.html of The Queen’s Hotel http://www.kgqhotels.co.uk/

Scalloway: Ik kwam om verder onderzoek te doen naar The Shetland Bus en het pas geopende kleine museum te bezoeken, dat een interessante sectie heeft over het heroïsche offer in oorlogstijd; daarom reed ik per fiets langs de rustige weg langs het meer in plaats van over de hoofdweg over de heuvels. Zo passeerde ik het monument voor Captain Alan Young http://www.google.com/search?tbm=isch&source=hp&ei=39JwW9uuFqiZlwSJ0b6IBw&q=captain+alan+young&oq=captain+alan+young&gs_l=mobile-gws-wiz-img.3...8463.22504..23283...1.0..0.89.1151.18......0....1.......5..0j35i39j0i30j0i8i30j30i10.I_JRLS-6Pu4#imgrc=TLCLYcl7tYK6KM (zie hierboven).

Scalloway is erg klein. Ik verbleef in het The Scalloway Hotel https://www.scallowayhotel.scot/, een van de weinige toen beschikbare plekken, zeer huiselijk; hoewel in 2021 gesloten, is het (2025) nu weer open.

P.S.: Helaas hebben de politieke boekhouders hun oog op Tingwall laten vallen en zouden zijn dagen als vliegveld geteld kunnen zijn. http://www.shetlandtimes.co.uk/2012/06/06/tingwall-airport-future-discussed-by-councillors.

Als u wilt weten waar al uw EU‑euro zijn gebleven, vlieg dan naar Kirkwall op The Orkneys! Net als veel van de Highland & Island fields zijn ze de afgelopen jaren opgeknapt met nieuwe verharde banen, verlichting enz., met geld uit het 'EU Development Fund'.

Kirkwall Airport biedt ILS, RNP, PAPI’s en verlichting aan beide uiteinden, met brandstof en gemakkelijk parkeren en, hoewel een 'regional' airport, zeer GA‑vriendelijk. Er is ook een kortere verharde kruisende baan (680 m), nuttig voor lichte GA omdat de kruiswinden hier soms berucht kunnen zijn, en als u CTL nodig hebt.

Services: Parkeren op het platform gebeurt professioneel met marshalleerders; en bij beide recente landingen van mij daar stond de fuel truck er al vóórdat ik had uitgezet! Avgas kon worden betaald met BP Card of creditcard (en ik neem aan ook contant). De landingsfee was £14.60 voor mijn PA26 Arrow, en £8 per nacht met goede security.

Denk aan de Hi‑Viz voor de wandeling naar de 'staff'‑ingang van de main lounge. (Als u terug naar uw vliegtuig wilt, moet u 'Information' vragen om u weer uit te laten, anders gaan alle beveiligingsalarmen af.)

Het enige nadeel is dat er geen Briefing Room is, maar er is nu wel Wi‑Fi dat u kunt gebruiken in de grote wachtruimte en het café, die overdag open zijn en snacks bieden; ze sluiten echter vaak vroeg, vooral als er geen Island‑vluchten op komst zijn.

Bussen rijden overdag tamelijk regelmatig naar Kirkwall en verder. Er hangt een lijst met taxibedrijven op het prikbord bij de Information Desk. Ik gebruikte een keer: Craggies 01856 878787.

Accommodatie: Hoewel het aantal privévliegtuigen dat naar The Orkneys komt klein is, komen er in de zomer behoorlijk wat toeristen per veerboot, dus bedden kunnen schaars zijn. De keus in Kirkwall is vrij beperkt. Het belangrijkste hotel is The Kirkwall Hotel http://www.kirkwallhotel.com/, soms gebruikt door de Islander‑piloten wanneer ze 'weathered in' zijn. Omdat ik vaak met mijn vouwfiets reis, probeer ik een bed dicht bij vliegvelden te vinden. Ik verbleef in The Royal Oak Guest House https://royaloakguesthouse.co.uk/, het dichtst bij de luchthaven. Nette kamers + een goed 'Scottish' breakfast voor £60 per nacht. (Het was een klein klimmetje per fiets vanaf de luchthaven; maar de volgende ochtend ging het hele stuk bergaf!)

HIAL Out of Hours Permit: Wie 'de eilanden wil vliegen' en/of elders wil overnachten, wordt aangeraden deze Permit aan te vragen https://www.hial.co.uk/downloads/file/1030/hial-out-of-hours-indemnity-application-form-issue-24-april-2025 (£53.05) en die vooraf te ontvangen. Dit duurt minimaal 72 uur + postlooptijd. Hiermee mag u T/O & Land buiten de gebruikelijke openingstijden.

Dit is om twee hoofdredenen belangrijk: Veel velden sluiten vrij vroeg – vooral in het weekend – en het 'beste' weer is vaak ’s avonds. Bedenk dat het, zo ver noordelijk, in de zomer tot 10.30pm 'daglicht' is! Zonde om dan aan de grond te staan. Maar belangrijker: het weer knapt ’s avonds vaak op. De T/O 45 minuten kunnen uitstellen – tot na sluitingstijd van het vliegveld – kan het verschil maken tussen 'thuis komen' of ergens anders moeten overnachten.

Als u van ruige landschappen houdt; rust; wandelgebied met papegaaiduikers en zeehonden; of gewoon even 'eruit' wilt, dan geeft de rust van The Orkneys en de andere eilanden het gevoel dat 'Londen duizend mijl weg is' (in feite is men op Shetland er bijna: Madrid ligt dichter bij Londen dan Lerwick!).

Bij mooi weer zou u bijna geloven dat u in The Caribbean vliegt: strakblauwe luchten en prachtige uitzichten over meer dan 100 eilanden die voor u liggen (al weet u dat het water zeer koud is!). Om hier boven veilig te vliegen hebt u echter echt ofwel ruim de tijd en/of de vaardigheid om IFR te vliegen nodig.

Het komt voor dat het weer dagenlang binnenkomt en tenzij u de vaardigheid hebt, kunt u lang aan de grond blijven.

Bijvoorbeeld: op een terugreis hing er bewolking boven Kirkwall van 500’ tot 10,000’. Alleen door een SID te vliegen en te klimmen naar FL120 (met zuurstof) kon men eroverheen. Dat deed ik tot boven Manchester; daarna was het 'puur blauw' helemaal terug naar Rochester, Kent.

Kirkwall is een goede uitvalsbasis om de Northern Islands te 'doen'; maar haast u niet: ontspan en geniet...

Het leven in de Buiten-Hebriden wordt vaak omschreven als "Living on the edge" en voor een buitenstaander lijkt dat zeker te kloppen: dunne bevolking, allemaal met een uniek gemeenschappelijk DNA; weinig bomen; afgelegen winkels en eetgelegenheden; en beperkte accommodatie. Tel daarbij op dat ik tijdens acht busritten de enige was die geen Gaelisch sprak, en je begrijpt de uitdaging om de Hebridean Way te voet af te leggen. https://www.visitouterhebrides.co.uk/hebrideanway/walking Om dit te doen, startte ik op Barra https://airfield.directory/airfield/EGPR en ging vervolgens naar Benbecula.

Vliegveld: Een oude Tweede Wereldoorlog-creatie; de militaire voorgeschiedenis is nog voelbaar. Twee lange asfaltbanen met (momenteel) VOR/DME- en NDB-naderingen [ik zeg 'momenteel' omdat de stappen om deze door RNPs te vervangen al vergevorderd zijn] en vriendelijke ATC (voor zover ik kan nagaan komt iedereen in de toren uit dezelfde familie!). Het "militaire" verleden werkt echter door, want de eilanden zijn de locatie van de Hebridean Rocket Range https://en.m.wikipedia.org/wiki/Deep_Sea_Range#:~:text=It%20is%20situated%20in%20the,all%20sites%20of%20the%20range., wat ervoor zou moeten zorgen dat het vliegveld nog vele jaren behouden blijft.

Goede parkeermogelijkheden — maar neem vastzetlijnen/grondankers (tie-downs) mee, want de wind kan hier zeer sterk zijn. Kom je vanaf Barra, dan spuit de brandweer je landingsgestel vriendelijk af.

Vervoer: Er is een onregelmatige busdienst https://www.cne-siar.gov.uk/media/15707/w17-south-uist-eriskay-to-balivanich.pdf die langs de ruggengraat van het eiland rijdt, het vliegveld aandoet en overal op de route kan worden aangehouden. Op andere tijden zijn vooraf gereserveerde taxi’s nodig: AM/PM Taxis, Daliburgh 07957 798374; Aitken’s 01878 710333; Tam’S Taxi 07717 862999; Alda’s Taxi 01876 500215;

Accommodatie: Die kan behoorlijk verspreid en beperkt zijn en is in de zomer vaak volgeboekt. Soms moest ik terug naar een eerdere locatie om een bed/eten te vinden. Ik heb gebruikgemaakt van: The Borrodale Hotel en The Dark Island Hotel https://www.isleshotelgroup.co.uk/ [beide van dezelfde groep]. Een zeer verzorgd en sterk aanbevolen B&B nabij Benbecula is Borge Guest House. https://borve.scot/ Tijdens mijn verblijf daar at ik in The Dark Island Hotel.

Pitstops: Plekken om je te bevoorraden zijn zeer schaars, afgezien van hotels (tegen hotelprijzen!). Twee adressen die ik aanbeveel: in South Uist, Kilbride Cafe 9 HS8 5TT met heerlijke 'Fish & Chips'; en in Balavanich, The Stepping Stone Restaurant https://www.facebook.com/TheSteppingStoneRestaurant/

Barra – 'the airfield on the sands' – is zo’n veld dat je graag in je logboek hebt. Uniek op de Britse Eilanden (mogelijk wereldwijd).

GEEN BRANDSTOF; geen gepubliceerde procedures voor GA (zie opmerking hieronder); dus alleen VFR; en (meestal) geen nachtparkeren toegestaan.

Omdat het veld getijdengebonden is, moet je je PPR met ETA ruim van tevoren met de lokale FISO afstemmen. Men ziet je liever ten minste 15 minuten vóór of ná de twee dagelijkse vluchten van Loganair landen en opstijgen. Hun dienstregeling is handig voor de voorbereiding, zodat je de getijden niet zelf hoeft uit te rekenen: https://booking.loganair.co.uk/VARS/Public/FlightScheduleReport.aspx?VARSSessionID=7719f633-8a0c-495a-af41-86cc9a590bfa&fromdate=05/Sep/2025&todate=06/Sep/2025&deptcty=GLA&arrcty=BRR&lang=EN

Landing: Hoewel er twee RNP-approaches naar de drie banen zijn, zijn die uitsluitend voor commerciële operatie. Er is echter niets op tegen ze als referentie te gebruiken, temeer daar de meeste landingen straight-in gebeuren. Hoewel de banen zijn gemarkeerd met een paal aan de zeekant en een marker board aan de landzijde, zijn die lastig te zien als je het veld niet kent. Ik heb daarom de procedure gebruikt en iets lang geland, omdat het soms moeilijk is onderscheid te maken tussen de zeekant en stilstaand water. Ik hield wat vermogen aan omdat zand en plassen je flink kunnen afremmen.

Vertrek: Doe de checks aan de landzijde; bij het backtracken altijd blijven rollen, want aan de zeekant kun je bij te lage snelheid ‘wegzakken’!

Parkeren: Normaal gesproken is nachtparkeren niet toegestaan; met zorgvuldige voorafgaande afstemming kun je soms regelen dat het vliegtuig boven het hoogwaterpeil wordt getrokken. [Er wordt een kleine nieuwe helling (slipway) gebouwd, dus in de toekomst komt er mogelijk beperkt parkeren.] Hoewel ik de Hebridean Way wilde lopen (https://www.visitouterhebrides.co.uk/hebrideanway/walking), was me gevraagd op zondagochtend te ‘werken’ zodat de plaatselijke priester met vakantie kon. Daardoor wist het hele eiland dat ik kwam — inclusief de brandweer — die regelde dat ik op hun (enige) slipway kon parkeren! Ze hebben ook vriendelijk het landingsgestel afgespoten: EEN MUST bij je volgende stop als je Barra bezoekt.

Kosten: Ik betaalde £25 landingsgeld; omdat parkeren niet is toegestaan, is er geen gepubliceerde tarief voor vier dagen parkeren, dus mocht ik gratis blijven.

Accommodatie & taxi’s: Als je gaat wandelen of op het eiland verblijft, is een bed lastig te vinden, vooral in de zomer zonder vooraf te boeken. Ik verbleef in The Castlebay Hotel: https://www.castlebayhotel.com/. Taxi’s zijn eveneens schaars, dus bestudeer de dienstregeling van de lokale bus goed; die verbindt het vliegveld driemaal per dag (behalve op zondag). Taxi-nummers: Campbell’s 01871 810216; BarraTaxi 01871 810012 & 07974 071255; Brevig Taxi 07807 279954; Dan Taxi 07807 526134.

Opmerkelijk: vlak bij het Caslebay Hotel ligt Café Kisimul (https://www.cafekisimul.co.uk/), een goed beoordeeld Indiaas restaurant voor een totale bevolking van 1.200 mensen; maar helaas staat het nu te koop.

Staat bekend als de goedkoopste Avgas in Duitsland. https://www.edxr.de/ Er wordt 40,000 liter per maand verkocht. Creditcards worden geaccepteerd. Gelegen midden aan en langs het Kiel Canal is dit VFR-veld een aantrekkelijke bestemming. Een ideale plek om te ontspannen terwijl je het Kiel Canal vanuit de lucht verkent. Landingsgeld €8.50 voor PA28. Zeer vriendelijke ontvangst en een goed Balkanrestaurant (maandag gesloten), Bato's https://batos-flughafen-restaurants.de/ - + 49 4337 913561 - gerund door dezelfde familie en met hetzelfde menu als EDHK Kiel-Holtenau. Circuithoogte is 900'; bij gebruik van RWY 11 moet 330' worden aangehouden tot aan de heg om het verkeer op het kanaal vrij te houden. Lekker geluncht op een buitenveranda met uitzicht op zowel het kanaal als het vliegveld: scheepvaart op het kanaal op 100' aan de ene kant; en landend verkeer op het vliegveld op 200' aan de andere.

Ik bezocht onlangs Ærø met medevliegers: dit keer was het gras gemaaid; maar de hobbels bleven! Desondanks kregen we vrij eenvoudig 4 vliegtuigen binnen, waaronder mijn PA28RT (intrekbaar landingsgestel) en een Cirrus 22. De sfeer van het veld deed me denken aan 'hillbilly'-velden die ik in Texas, USA, heb bezocht: een relaxte verkeersleider die alles doet (radio; fuel; flight plans enz.) terwijl hij in een schommelstoel zit en zijn pijp rookt! [Zoals alle Denen was hij zeer gastvrij en sprak perfect Engels.] Hoewel slechts 789 metres & gras — vanwege drassigheid graag taxiën over de baan (backtrack indien nodig). Er is ook baanverlichting. Het noemt zich nu 'Ærø International' omdat het douane/immigratie kan afhandelen met PN 1 hour. Dit betekent dat een directe vlucht vanuit het UK prima mogelijk is (2 hr 50 mins in mijn PA28RT). Dus binnen bereik voor dat 'lange weekend' dat je jezelf hebt beloofd. Ærø is zeker erg mooi; of het de 'mooiste' van alle Deense eilanden is, is lastig te beoordelen, want ik ben niet op veel van de andere 300 geweest! Dit idyllische, aantrekkelijke Deense eiland is doorgaans alleen toegankelijk voor piloten en 'yachties' — al is er nu een elektrische veerboot. Er is een handig Ærø Guide Book in het Engels https://issuu.com/markstormgrafisk/docs/_r_guide_2025?fr=xKAE9_zY2Ng waarin het merendeel van de beschikbare accommodaties op het eiland staat, plus verleidelijke artikelen. Ik verbleef in het nabijgelegen, zeer knusse en pittoreske stadje (660 inwoners) Ærøskøbing. Met zijn kasseienstraatjes en fraai gekleurde oude huizen: hier lijken de woorden 'higgledy' en 'piggledy' te zijn uitgevonden! Ik verbleef in Hotel Ærøhus https://www.aeroehus.dk/home, gunstig in het centrum gelegen, met aantrekkelijke chalets met eigen sanitair in de tuin en 'rustieke' kamers in het hoofdgebouw. Laatstgenoemden hadden, eigen aan een oude boerderij, hoewel brandschoon, gedeelde douches en toiletten. Er waren echter eenpersoonskamers beschikbaar: tegenwoordig lastig te vinden zonder 'toeslag'. Het eten was uitstekend; we aten buiten bij prachtig weer. Als je van 'vis' houdt, moet je gaan eten bij Røgeri Æroskobing http://xn--rrgeri-oua9lb.dk/ (details op de achterpagina van het Ærø Guide Book). Hoewel de tafels eenvoudige picknicktafels zijn, maken het eten en het uitzicht op de haven de vis extra verfijnd van smaak. [Alleen contant, tenzij je een Dankort hebt] Anderen uit onze groep verbleven in het andere, even aantrekkelijke stadje Marstal, in het pas geopende (door een Deense ex-boordwerktuigkundige) Udsigten https://udsigtenmarstal.dk/. Deze accommodatie was volledig en-suite en had prachtige uitzichten op zee. Hoewel Denemarken niet de goedkoopste plek van Europa is, is dit eiland — dat door zeer weinig Engelsen wordt bezocht — een prachtig toevluchtsoord en een idyllische adempauze voor drukke piloten.

The East Friesian Islands: 5 van de 7 hebben vliegvelden met een verharde baan, aan de kale noordkust van Germany. Het is nog steeds een plek apart – overwegend landelijk en ongerept door toerisme. Een geïsoleerd stukje land waar zowel Holland in het westen als Germany in het oosten als buitenland aanvoelen.

Zie mijn bericht over Nordeney, waarin ik opmerkingen en advies geef over een bezoek aan The Friesian Islands zelf https://airfield.directory/airfield/EDWY

EDWZ Baltrum: LET OP: de betonbaan is slechts 360 m. Als je hier wilt landen, ZORG DAT JE ZEER RECENTE ERVARING EN GOEDE VAARDIGHEID IN STOL HEBT – het is een zeer afgelegen veld waar je lastig een monteur naartoe krijgt als het misgaat!

Weer een klein veld met een hartelijk welkom – ook met een webcam op de weerpagina http://www.baltrum-flug.de/

Naar aanleiding van de sluiting in mei 2024 moest ik een somber verslag schrijven: Mijn vlucht van gisteren naar Cherbourg was een bitterzoete ervaring. Zoals altijd waren Luc & Edith geweldige, gulle gastheer en gastvrouw en iedereen genoot van een lange, ontspannen lunch. Maar nu zij definitief vertrekken, besefte ik dat dit, na bijna 20 jaar hun restaurant/wijnzaak te hebben bezocht, mijn laatste keer zou zijn. Hun vertrek, na 33 jaar de piloten te hebben bediend, is een treurig verlies en zal een leemte creëren die op dit moment niemand wil opvullen. Zonder hen en Le Coucou de Fourchette zal het vliegveld een spookstad zijn en, vrees ik, door de GA verlaten worden. Het blijft wel handig voor de douane bij vluchten richting west (met PPR 24 u), maar als zelfs zij niet komen opdagen, voel je je erg alleen. Het goede nieuws is dat ik — tot mijn grote verbazing — kan melden dat er in Cherbourg weer een nieuw restaurant is geopend: La Table des Cieux https://www.ouest-france.fr/normandie/cherbourg-en-cotentin-50100/le-bar-restaurant-de-laeroport-de-cherbourg-maupertus-a-rouvert-ses-portes-5611bd92-fb4c-11ef-8a23-f6ed1268bcca Dat is ongetwijfeld een gedurfde gok, want in Cherbourg is er zo goed als geen verkeer meer… Ik wens hen veel succes.

Rothenburg ob der Tauber claimt “de mooiste stad van heel Duitsland” te zijn. Een stevige claim, maar ze maakt het waar. Gebouwd op een landtong, in een riviermeander, met torens en pinakels, is het een intacte middeleeuwse kleine stad achter haar eigen muren. Voor de piloot is er het extra voordeel van een harde baan van 950 m met goede Engelstalige ATC op slechts 2 km, met fuel en eenvoudig parking. Hoewel het in het weekend naar verluidt erg druk is, was het midden in de week, toen ik er was, uitgestorven. De controller regelt fuel, landingsgeld, belt een taxi en kan desgewenst zelfs douane op voorafgaande kennisgeving (PNR) verzorgen. Hij “leent” je ook fietssloten voor de 10 gratis fietsen waarmee je de stad in kunt fietsen: een perfecte manier om er te komen en rond te kijken, aangezien de stad “autovrij” is. Wie iets op het veld wil gebruiken, vindt de handige Tratotia Volare, waar zeer goede pizza’s worden geserveerd en het prettig ontspannen is. Heb je alleen een “soft” drankje nodig, dan is er een clubhuiskoelkast direct onder de ATC waar je via een “eerlijkheidskassa” kunt afrekenen.

Fuel & fees: Ik betaalde €2.20 per ltr voor Avgas. Landing voor mijn PA28 Arrow was €8.50, met nachtstalling (overnight) slechts €6.

Accommodation: Omdat het een zeer toeristische stad is, liggen de prijzen begrijpelijkerwijs hoger dan elders. Wie in het centrum wil zitten: een kleine maar zeer sfeervolle plek is de Altafraenkische-weinstube, €60 per nacht. http://www.altfraenkische.de/deutsch/hotel.htm Ik heb ook in Hotel Eisenhut gelogeerd – €95+ voor een eenpersoonsbed en een royaal “Duits” ontbijt! https://www.hotel-eisenhut.de/ Beide lieten me ’s avonds laat door de straten dwalen: pure magie. Een ander populair, centraal hotel is Reichskuechenmeister. Het heeft een zeer aangenaam buitenterras van het restaurant. Het eten is er altijd goed — wat ook mag, want de naam betekent “Imperial Head Cook”! https://hotel-reichskuechenmeister-rothenburg.de/

Refreshment: Er zijn zóveel bijzonder aantrekkelijke zaken dat aanbevelen lastig is. Eén tip: Baumeisterhaus is een van de mooiste plekken in Rothenburg, op een paar meter van het stadhuisplein. (Vraag om een tafel achteraan op het terras: fantastisch.) https://baumeisterhaus-rothenburg.de/ Of ga voor een bier/maaltijd naar Zur Hölle — The Devil’s Hole, tegenover het Misdaadmuseum — de oudste taveerne van Duitsland. Een zeer goed Italiaans restaurant is Michelangelo https://www.michelangelo-rothenburg.com/

What to see: Er zijn zo veel prachtige gebouwen. Zelf moest ik de St Jakobkirche bezoeken. Zoals bij veel kerken in Duitsland is het door religieuze veranderingen vaak de protestantse kerk die de mooiste prereformatorische kunstwerken bevat: op de westelijke galerij staat het beroemde Heilig Bloed-retabel van de Würzburgse houtsnijder Tilman Riemenschneider, gesneden 1500–1505. En achter het huidige hoogaltaar hangen sfeervolle voorstellingen van verschillende pelgrimsstops op weg naar Santiago de Compostella. Vergeet niet je zaklamp uit je flight bag mee te nemen om details en kleuren beter te zien!

The East Friesian Islands: 5 van de 7 zijn vliegvelden met een verharde baan, aan de kale noordrand van Germany. Het is nog steeds een plek apart – overwegend landelijk en ongeschonden door het toerisme. Een geïsoleerd stukje land waar zowel Holland in het westen als Germany in het oosten aanvoelen als vreemde landen.

Zie mijn bericht over Nordeney, waarin ik opmerkingen/advies geef over een bezoek aan The Friesian Islands zelf https://airfield.directory/airfield/EDWY

EDWJ Juist: Een klein vliegveld met een warm welkom en een goed restaurant! Ze hebben een goede Duitstalige website http://www.edwj.de/. Voor zo’n klein veld is er zelfs een webcam. Er zijn vaak veel fietsen/e‑bikes te huur. Prachtige stranden liggen op slechts 10 minuten afstand. Het landingsgeld is iets hoger dan op de andere eilanden omdat het een toeristenbelasting bevat.

The East Friesian Islands: 5 van de 7 zijn vliegvelden met een harde baan, op de kale noordrand van Germany. Het is nog steeds een plek apart – overwegend landelijk en onaangetast door toerisme. Een geïsoleerd stukje land waar zowel Holland in het westen als Germany in het oosten als vreemde landen aandoen.

Zie mijn bericht over Nordeney met opmerkingen/advies over een bezoek aan The Friesian Islands zelf https://airfield.directory/airfield/EDWY

EDWG Wangerooge: De oostelijkst gelegen van de Friesian Islands en zeer gevoelig voor geluid en milieu. Voor een klein veld: nog een informatieve website http://www.edwg.de/ + webcam.

Er is 10% korting op het landingsgeld als je de Aerops-app gebruikt.

Als het luchthavenrestaurant gesloten is, zijn er in het dorp veel eetgelegenheden. Aanbevolen: Cafe & Restaurant Pudding aan de zeepromenade; en restaurant Snabbelkraam.

Semur En Auxois (niet te verwarren met Saumur St Florent LFOD https://airfield.directory/airfield/LFOD) is een middeleeuws juweeltje in Bourgondië, Frankrijk. Een pittoresk ommuurd stadje bovenop een rozegetinte granieten klif, uitkijkend over het riviertje de Armançon. Een plaats die de meeste piloten niet kennen, vol charme en sfeer.

Er is een verharde baan van 780 m; landing en parkeren zijn gratis. Bovendien ligt het veld op slechts 2 km van de stadsmuren en de kasseienstraten; dus een makkelijke wandeling naar het centrum (maar omdat het in beide richtingen ‘eerst omlaag en dan weer omhoog’ gaat — en de straten niet tot de beste van Frankrijk behoren — raad ik bagage met wieltjes/een trolley aan).

Verlaat je het vliegveld, ga dan rechtdoor de heuvel af richting de stad. Volg de weg ongeveer 1½ km, steek de rivier over en je komt bij het hart van Semur bij de kerk. Door het plein over te steken vind je al snel het behulpzame toeristenbureau http://www.tourisme-semur.fr/ op Place Gaveau (+33 3 80 97 05 96). Zij hebben de gebruikelijke gratis informatie en kunnen helpen met accommodatie indien nodig; in de zomer is het verstandig vooraf te boeken. Ze hebben bovendien (in het Engels) een eenvoudig kaartje met 5 verschillende, op kleur gemarkeerde wandelingen (van 1 tot 3½ uur) door de stad en langs de vestingwerken.

Er is een zeer informatieve website van de stad: http://www.ville-semur-en-auxois.fr/

Hotels: Drie aanbevolen hotels zijn: In de stad zelf: het eenvoudige The Cymaises ** https://www.hotelcymaises.fr/; nabij een Logis de France Côte d'Or *** http://www.logishotels.com/en/hotel/hotel-de-la-cote-d-or-120791l= met een Ierse receptioniste. De man van de manager is beroepspiloot, dus ze weten alles van late annuleringen. Ze halen vooraf geboekte gasten op bij het vliegveld. Buiten aan de ringweg: Hostellerie d’Aussous *** https://www.logishotels.com/en/hotel/logis-hostellerie-daussois-2513?partid=1466&gad_source=1&gclid=CjwKCAjw_ZC2BhAQEiwAXSgCliIJqFtaLAm_vIdKJDLhZRCzruLo-xWtJoMoMo5sIP7SPDISHILKARoCZW4QAvD_BwE met prachtig uitzicht over de stad en haar ’s avonds verlichte muren, plus een zwembad.

Restaurant: Wie houdt van een echte Franse brasserie —zelfs in Frankrijk steeds zeldzamer— zal genieten van Le Saint Vernier https://www.tripadvisor.co.uk/Restaurant_Review-g675640-d1336757-Reviews-Le_Saint_Vernier-Semur_en_Auxois_Cote_d_Or_Bourgogne_Franche_Comte.html aan 13 rue Fevret in de oude stad. Volop lokale sfeer en Franse keuken met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding, met een goede keuze aan karaffen Franse wijn. Wil je een traditioneler restaurant —maar nog steeds betaalbaar— probeer dan La Rumeur https://www.larumeur21.fr/restaurant.html

Fuel: Er is Avgas, alleen contant; maar net als het veld zelf is het er bijna altijd uitgestorven — vooral doordeweeks.

Radio: Omdat het een onbemand veld is, moet je gebruikmaken van de Common Auto-Information Service: 123.5 en français.

Voor een kort uitstapje: neem een taxi (of huur een auto — details via het toeristenbureau) naar Flavigny-sur-Ozerain https://www.google.co.uk/search?q=flavigny+sur+ozerain&espv=2&biw=1280&bih=899&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=EmoZVaj5DIHraNLTgZgN&ved=0CCsQ7Ak, circa 10 mijl oostelijk. Nog een klein pittoresk dorp bovenop een rots, geïsoleerd door drie rivieren; dit gehucht van 438 inwoners is nu beschermd Frans erfgoed. Je herkent het misschien, want hier werd de amusante en fotogenieke film Chocolat https://www.google.com/search?gs_ssp=eJzj4tTP1TcwLTO2KDBg9OJLy8zJVUjOyE_Oz0ksSQUAbEsImA&q=film+chocolate&rlz=1C9BKJA_enGB785GB785&oq=film+chocolat&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUqBwgBEC4YgAQyCggAEAAY4wIYgAQyBwgBEC4YgAQyBggCEEUYOTIHCAMQLhiABDIHCAQQLhiABDIHCAUQLhiABDIHCAYQABiABDIHCAcQABiABDIHCAgQLhiABDIHCAkQLhiABNIBCDgzMzZqMGo3qAIKsAIB4gMEGAEgXw&hl=en-GB&sourceid=chrome-mobile&ie=UTF-8 opgenomen. Kijk je de film op dvd voordat je vertrekt, dan herken je ongetwijfeld enkele locaties, met name de kerk St Genest en de plek van de chocoladewinkel ertegenover.

The East Friesian Islands: 5 van de 7 hebben vliegvelden met een harde baan, aan de kale noordelijke kuststrook van Germany. Het is nog steeds een wereld op zich – overwegend landelijk en onaangetast door het toerisme. Een geïsoleerd stukje land waar zowel Holland in het westen als Germany in het oosten als buitenland aanvoelen.

Zie mijn bericht over Nordeney, met opmerkingen/advies over een bezoek aan The Friesian Islands zelf https://airfield.directory/airfield/EDWY

EDWL Langeoog. Goed dat de baan hard is, want de rest van het eiland is poreus zand! Fietsen zijn te huur tegenover het station. Let op: wees voorzichtig bij het parkeren. Aan de rand van de opstelplaats ligt een overgroeide greppel die niet op de vliegveldkaart staat aangegeven.

Website van het eiland: http://www.langeoog.de/

The East Friesian Islands: 5 van de 7 hebben een vliegveld met verharde baan, op de kale noordschouder van Germany. Het is nog steeds een plek op zichzelf – overwegend landelijk en ongeschonden door toerisme. Een geïsoleerd stukje land waar zowel Holland in het westen als Germany in het oosten als vreemde landen aanvoelen.

EDWR Borkum: Heeft een asfaltbaan van 1000m en af en toe Avgas; maar reken er niet op! (Zie mijn bericht over Nordeney, waar ik opmerkingen en advies geef over een bezoek aan The Friesian Islands zelf https://airfield.directory/airfield/EDWY).

U kunt Borkum als uw thuisbasis kiezen. https://www.borkum.de/DE/index.php Het is een prachtige en populaire bestemming voor Duitsers, dus vooraf accommodatie reserveren (vooral in de zomer) is aan te raden.

In Borkum zelf zijn er diverse hotels of, voor een echt andere vorm van accommodatie en een geweldige thuisbasis voor piloten, kijk eens naar het Dünen Hotel http://www.duenenhotel-borkum.de/ direct aan het vliegveld. Hier kunt u ontspannen met andere piloten, uw vliegtuig vanuit het slaapkamerraam zien en de hele nacht aan hangarpraat doen!

Zoals op al deze eilanden is een fiets vrijwel onmisbaar als u zich wilt verplaatsen. Op het vliegveld zijn enkele fietsen beschikbaar – vraag ernaar bij de informatiebalie van het vliegveld.

Ik was een schooljongen – bijna 50 jaar geleden – toen ik The Riddle of the Sands by Erskine Childers voor het eerst las. Deze bijzondere roman, geschreven in 1903 (in 1979 verfilmd met Michael York en Simon MacCorkindale), voorspelde de Eerste Wereldoorlog; sommigen beweren zelfs dat hij eraan heeft bijgedragen. Zoals bij alle grote thrillers, wordt de kracht van het plot geëvenaard door de betovering van het decor. De ironie is dat, hoewel geen enkele plek in Duitsland verder van Groot-Brittannië voelt, juist dit sombere achterland van Edwardiaanse spionage de hoek van de Bondsrepubliek is die het dichtst bij het VK ligt.

De Oost-Friese eilanden, waarvan 5 van de 7 een vliegveld met verharde baan hebben, liggen op de kale noordschouder van Duitsland en vormen nog steeds een wereld apart – overwegend landelijk en onaangetast door toerisme. Het is een afgelegen stukje land waar zowel Holland in het westen als Duitsland in het oosten als vreemde landen aandoen.

Childers was gefascineerd door de ruwe, meedogenloze schoonheid van de eilanden en beschrijft in zijn boek dit schrale landschap met bijna obsessief detail. Je kunt Childers’ roman praktisch als reisgids gebruiken – zo nauwgezet zijn zijn beschrijvingen en zo weinig is dit eenzame landschap veranderd. Als u een vakantie met nachtclubs, toprestaurants, go-go-dansen enz. wilt, zijn de Oost-Friese eilanden beslist niets voor u! Het levensritme is zeer gemoedelijk, met weinig of geen auto’s; de meeste restaurants (en zelfs hotels) sluiten om 22.00 uur. Maar als u „er even helemaal uit“ wilt, van het ruige landschap houdt, graag wandelt of fietst, gewoon wilt ontspannen in verkwikkende zeelucht, interesse hebt in „birdwatching“ (en in theorie kunt u beide vormen beoefenen, want Norderney claimt het langste naaktstrand van Europa!) of van het ene eiland naar het andere wilt hoppen (5 minuten vliegtijd!), dan is dit een van de meest beklijvende plekken die ik ooit heb bezocht.

EDWY Norderney, 1000 m asfalt. Het op één na grootste van de zeven Oost-Friese eilanden, maar nog steeds slechts zeven mijl lang en amper een mijl breed. Er is maar één stad – met dezelfde naam als het eiland – maar de imperiale grandeur staat in geen verhouding tot de omvang. De chique lanen worden geflankeerd door elegante, witgekalkte villa’s – architectonische relikwieën van het welvarende, zelfbewuste Duitse Tweede Rijk. In de winter is het er doodstil, maar de stad glanst nog steeds in het bleke zonlicht, alsof de neoklassieke gevels zijn geschrobd tot ze glimmen. De „grote witte hotels“ van Childers staan er nog steeds, net als zijn „prachtig casino“. Zelfs het gemeentelijke postkantoor oogt meer als een stedelijk stadhuis. Meer informatie op de eilandsite https://www.norderney.de/

Auto’s zijn beperkt tot de stad aan de westkant van het eiland; het oostelijke deel is alleen per fiets of te voet te bereiken. Fietsend oostwaarts verdwaalt u al snel in een doolhof van zandduinen, aan beide zijden geflankeerd door mijlen aan stralend witte stranden, geteisterd door een rusteloze zee. Ik verbleef in Hotel Friese *** http://www.hotel-friese.de/, dat – voor een hotel tegenwoordig ongebruikelijk – 18 eenpersoonskamers heeft: erg handig voor piloten op „fly-outs“ en misschien tekenend voor de (rijke?) Duitse weduwen die hier naar verluidt heen komen om de pittige lucht in te ademen en een vervangende echtgenoot te vinden!

OPMERKINGEN: Avgas: Geen van de eilanden heeft Avgas (soms Borkum, maar dan tegen Borkum-prijzen!). Voor tanken kunt u eenvoudig naar het „vaste land“ vliegen: Wilhelmshaven EDWI – BP Card – of Elden EDWE, beide slechts circa 15 minuten vliegtijd. Niet naar EDWS Norddeich; daar is geen Avgas.

Mist: Als er één „weersfeit“ is dat The Riddle of The Sands domineert, dan is het zeemist! Childers beschrijft zelfs hoe die zo dicht was, „in dichte massa’s de straat op rollend, dat het onmogelijk was over de haven van Norderney heen te kijken“, laat staan te vliegen! Soms (vooral in de winter) blijft hij de hele dag hangen.

Fietsen: Die kunt u altijd in het dorp huren en bijna altijd ook op de vliegvelden – mits anderen ze niet al meegenomen hebben! (Daarom reis ik – mits W & B – graag met een paar vouwfietsen in het ruim.)

Tie-downs: Behalve de mist staan de Friese eilanden bekend om de wind – ook in de zomer. Omdat de meeste eilanden slechts ongeveer 4 ft boven zeeniveau liggen, is de grond altijd erg nat en zacht. Goede tie-downs met grondpennen worden aanbevolen, zo niet als essentieel beschouwd.

Regenkleding: Ook in de zomer is een goede waterdichte (en winddichte) anorak aan te raden, plus een goed paar wandel-/waterdichte schoenen. Zelfs rond de kist lopen voor de inspectie voor de vlucht kan soms een zeer modderige aangelegenheid zijn.

Als Venetië "de mooiste stad ter wereld" is —Lord Byron—, dan voegt de uitspraak op de website van de luchthaven, met een citaat van de BBC, dat "dit de op twee na mooiste luchthaven ter wereld is" voor piloten ongetwijfeld een extra reden toe om te komen — als die al nodig is.

Een absolute parel van een VFR-grasveld, lichtjes ontsierd door het stereotype Italiaanse officialdom/bureaucratie. Prachtig art-deco terminalgebouw met decoratie in de stijl van die tijd. Een prettig restaurant op het veld.

Je kunt de watertaxi van het veld naar San Marco nemen: €70 voor de overtocht van 7 minuten. Er zijn goedkopere opties met het openbaar vervoer, maar daarvoor moet je óf een taxi nemen óf 20 minuten lopen naar de hoofdsteiger van het Lido.

Zeker een veld om te bezoeken.

Vier waarschuwingen:

Ook als je de website voor de Douane hebt ingevuld, reken bij aankomst/vertrek minstens een half uur zodat de Italiaanse bureaucratie je paspoort kan controleren.

Omdat het een eiland is, zijn de brandstofkosten op het Lido altijd buitensporig en bovendien is brandstof vaak schaars. Voor ALLE Italiaanse velden: als ik dringend Avgas nodig heb, verifieer ik altijd per telefoon/e‑mail dat er voorraad is. Soms is het, met de hoge prijzen in Italië, handiger om alleen het noodzakelijke te tanken en de rest elders bij te vullen.

De grasbaan is prima voor wie aan dergelijke oppervlakken gewend is; maar het veld voert water na een hevige bui niet goed af: toen ik er was, moest de brandweerwagen een paar vliegtuigen uit de modder trekken en tijdens de preflightinspectie was het erg drassig onder de voeten.

De overgang van het gras naar het platform (apron) is levensgevaarlijk. Zorg dat je de 'witte' doorgang gebruikt. De rest van de grasrand verbergt een diepe greppel, die een onoplettende vlieger gemakkelijk een propellerstrike (propellercontact) kan bezorgen.

Niets is goedkoop in Venetië, maar het Lido is veel redelijker geprijsd dan de stad zelf. Bovenal is het er veel minder druk dan op het hoofdeiland, wat de avonden/maaltijden/ontspanning een stuk prettiger maakte. Ik verbleef in Hotel New Reiter**** https://www.newreiterhotel.com/en aan de hoofdstraat Gran Viale Santa Maria Elisabetta 57. Ongeveer 15 minuten lopen van het vliegveld en elke dag was het maar een paar minuten naar het einde van de straat om de Vaporetto naar Venetië te nemen.

Het Victoria Palace Hotel**** https://www.viktoriapalacehotel.com/ werd me aanbevolen, maar ik heb er niet gelogeerd. Het ligt 10 minuten lopen van het veld en de waterbus‑halte nog 15 minuten verder. Als je rechtstreeks naar de hoofdstadskern van Venetië wilt, vertrekt de car ferry http://actv.avmspa.it/en/content/actv-ferry-boat elk uur van vlak bij het veld. Voetpassagiers kunnen mee voor de prijs van een gewoon Vaporetto-ticket. Aan het andere uiteinde van de Gran Viale Santa Maria Elisabetta ligt de beroemde zeekust, vereeuwigd in Thomas Manns roman (en film) "Dood in Venetië". Het Grand Hotel des Bains is nu een treurige aanblik; maar de iconische grandeur klinkt er nog in door. Als je 'sightseeing' moe bent van Venetië, kan ik het Lido aanbevelen als uitstekend tegenwicht: Mooie wandelingen/stranden/ruimte. Fietsen zijn eenvoudig te huren (ik had de mijne in het vliegtuig mee) en je kunt heel het Lido op je gemak verkennen. En als je ook even genoeg van pasta hebt, kan ik het Indiase restaurant Buddha Soul Resto http://buddhasoulresto.net/ aanbevelen, recht tegenover Hotel New Reiter.

Helgoland bestaat uit twee eilanden in het midden van de Noordzee, zo’n 45 mijl van het vasteland. Hoewel het deel uitmaakt van Duitsland, heeft het een eigen bijzondere geschiedenis: het was soms Brits; in 1890 werd het „geruild” voor Zanzibar; en het diende in beide wereldoorlogen als marinebasis. In de Tweede Wereldoorlog was het Duitslands grootste onderzeebootbasis (de resten zijn nog te bezoeken), wat ertoe leidde dat er een vliegveld werd aangelegd op „The Duene” – het kleinste van de twee eilanden. Hoewel deel van Duitsland en lid van de EU, heeft het een speciale economische status: Duty Tax free, ook voor brandstof.

Een van de geneugten van erheen vliegen in de ochtend of late namiddag is dat je de vele toeristenboten vanaf de Friese Eilanden of het Duitse vasteland hun dagelijkse route ziet varen als spaken van een wiel. Daardoor verandert de bevolking van circa 5000 overdag naar rond 500 ’s nachts!

Banen: Er zijn 3 kruisende betonbanen die ZEER KORT zijn – de langste, 33/15, is slechts 480m. Gelukkig is het er vrijwel altijd winderig; maar het is een vereiste dat piloten MINSTENS 100+ UUR IN STOL en ervaring met dwarswind hebben voordat ze mogen landen. De nadering voor RWY 33 heeft een kleine zandbank en een hek en aan het eind van 33 staat een nog hogere zandduin. Vlieg dus niet te laag binnen, temeer daar er vaak zonnebaders zijn. [In de jaren 1950 stond er een unieke waarschuwing op de aanvliegkaarten: „Pilots must ensure that they are not distracted by the nudist beach by the threshold!”]

Vliegveld: De sfeer op het veld is zeer relaxed. De kleine, moderne terminal fungeert ook als campingrestaurant en supermarkt (met veel duty‑free alcohol), met veel vakantiegangers die planespotten – een high‑viz‑vest is verplicht. De man in de toren spreekt uitstekend Engels; maar schakelt snel over op het Duitse „Du” zodra je Duits spreekt.

Avgas: Een van de attracties van het eiland, voor piloten, is de belastingvrije prijs van Avgas. Omdat het een eiland is, zijn de voorraden beperkt. Check dus hun website, https://www.flugplatz-helgoland.de/ , waar de actuele prijs en voorraad worden getoond. Als de voorraad laag is — vooral in het weekend, omdat de leveringsdag maandag is — wil de toren, als je vooraf belt, graag wat voor je „reserveren”. Bij de pomp spreek je via de kleine intercom en vraag je om de pompen in te schakelen, want vanaf daar kan hij je niet zien. Je haalt vervolgens de brandstofbon bij de toren op, samen met de landingsfee, en betaalt beneden bij de kassa van de duty‑free supermarkt.

Veerboot: Het vervoer tussen de twee eilanden gaat met een korte, regelmatige veerdienst. Tenzij je veel bagage hebt, raad ik het „minibusje” van het vliegveld naar de veerterminal af; het is slechts een prettige wandeling van 15 minuten over een geasfalteerd pad. De veerboot naar het vasteland is „gratis”; je betaalt (€8) bij de toeristenwinkel aan het uiteinde van de pier wanneer je terug wilt — ze weten dat je weer terug moet!

Accommodatie: In het vakantieseizoen is het aanbod uiteraard beperkt, maar buiten die periode is het doorgaans geen probleem; houd er wel rekening mee dat in Duitsland elk Bundesland — in het belang van de toeristenindustrie — zijn eigen schoolvakanties heeft. Ik verbleef in het Hanseat Hotel https://www.flugplatz-helgoland.de/

Bezienswaardigheden: Het eiland teert op het „duty free”-concept. Er zijn veel winkels die camera’s, verrekijkers e.d. verkopen tegen zeer scherpe prijzen. ’s Avonds is het er heel rustig — vooral voor natuurliefhebbers — omdat het gros van de mensen is vertrokken. Ik bezocht de resten van de onderzeebootbasis in de kliffen; ondanks de pogingen van de Britten om die na de oorlog te vernietigen, geven ze een beeld van hoe het eiland in WOII moet zijn geweest, toen het volledig door de Duitse marine werd overgenomen, het de grootste onderzeebootbasis van Europa was en — voor ons gunstig — de landingsstrip werd aangelegd!

The Café is momenteel gesloten, maar ‘The Innovation Centre’ bij de ingang van het vliegveld biedt tijdens kantooruren een kleine koffievoorziening aan.

Berlin Strausberg EDAY: Is naar mijn ervaring HET GA-veld voor Berlijn.

Hoewel oorspronkelijk in het (oude) oosten, is er voor vele € in geïnvesteerd, zodat het alles biedt wat de GA-piloot nodig heeft. Er is een goede en informatieve website. https://www.flugplatz-strausberg.de/en/information-on-the-airfield-ppr/

Vrijstelling van de Air Navigation Services Terminal Charges van Deutsche Flugsicherung, in tegenstelling tot Berlin Tegel of Berlin Schönefeld.

Twee nieuwe RNP-naderingen 05/23.

Goede en gastvrije ATC.

Landing & Parking tegen zeer redelijke tarieven – €51 voor de landing en 4 dagen parkeren voor een PA28.

AVGAS beschikbaar met BP-kaart of creditcard. €2.79 per ltr.

Grenscontrole beschikbaar met 7 dagen voorafgaande melding.

Maar bovenal zeer praktische infrastructuur: Er is een Airport Mini-Hotel https://www.flugplatz-strausberg.de/en/overnight-stay-at-the-air-base/ – direct tegenover de hoofdingang, met tweepersoonskamers voor €60 per nacht; Een goed Restaurant Doppeldecker op 50 yds verderop in de straat. https://www.restaurant-doppeldecker.com/

Na nog 10 minuten lopen bereikt u het station Strausberg Nord S-Bahn, waar u een enkeltje (€5) of een Travel Card kunt kopen, waarmee u per directe trein in 1 uur naar het centrum van Berlijn reist.

[Als een buitenlandse GA-piloot naar Londen wil en de stad wil bekijken: waar vindt hij zulke handige en praktische voorzieningen dicht bij de metropool?]

Merville Calonne [LFQT] is een gemengde zegen en een trieste aanblik/plaats (excuses voor de woordspeling!) — het heeft zelfs iets van de Mary Celeste.

Er ligt een recent vernieuwde verharde baan van 1840 m met ILS en RNP voor baan 22 aan de ene kant en RNP voor baan 04 aan de andere; verlichting; maar GEEN Douane; volledige ATC (maar hoe lang nog?); Avgas & JetA; een prachtig gloednieuw hypermodern clubhuis — een van de beste die ik ooit heb gezien — plus een uitstekend nieuw restaurant en ruime GA-parkeergelegenheid. Allemaal tegen zeer redelijke tarieven. Maar er is niemand! [De twee dagen dat ik er was, staakte het Franse ATC en zelfs de brandweerlieden waren weg — hoewel er een hete waterkoker op het fornuis stond!]

Een paar jaar geleden was het veld op zijn drukst: de Chinese overheid en Air France trainden er hun piloten. Iedereen is vertrokken: de Chinezen leiden nu «in house» op en Air France is naar Oxford verhuisd. Het resultaat is een luchthaven die er gloednieuw uitziet en zo aanvoelt, maar verlaten is.

Het is echter nog steeds een ideale plek voor IR-training en -verlengingen: slechts 15 minuten vliegtijd ten zuiden van Calais (zonder de complicatie van de zone rond de kerncentrale).

IFR: Naast ILS en RNP zijn er NDB-procedures voor beide banen, en STARs en SIDs. Ik transiteerde via IBERU zowel in- als uitgaand.

Kosten en brandstof: Voor mijn Piper Arrow betaalde ik €9 landingsgeld en €6 per 24 uur parkeren (dit was na drie dagen, toen er uiteindelijk één enkele brandweerman kwam opdagen). Hij liet doorschemeren dat het landingsgeld de eerste instrumentnadering dekt en leek zich niet druk te maken over hoeveel extra naderingen je daarna uitvoerde.

Brandstof: Er is de alomtegenwoordige TOTAL 24 u selfservice, maar overdag bedient de brandweerman hem.

De Aeroclub: l'aéroclub de la Lys et de L'Artois https://aeroclublys.org/ heeft een prachtig, gloednieuw, modern ontworpen clubhuis met ruime GA-parkeerplaatsen. Het ligt aan de zuidzijde (tegenover de hoofdterminal). Je wordt warm ontvangen, niet in het minst door de Président, André Jonghmans — de man die de Franse autoriteiten wist te overtuigen om duizenden euro’s in de club te investeren! Er is een bar/koffieruimte, ruime planningsruimtes met de mogelijkheid om flight plans in te dienen, enz. Zoals je op de webpagina ziet, zou het elke vliegclub jaloers maken. Hoewel het doorgaans overdag bemand is, is de code voor de deuren, als je via het clubhuis naar het parkeergebied moet in/uit, het ATIS + , dus 1279. Boven, via het clubhuis of van buiten via een eigen ingang, is er een nieuw en zeer aantrekkelijk restaurant: L’Helice. https://www.helice-restaurant.fr/?lang=en Het is elke dag open (behalve maandag).

Stad & hotels: Helaas heeft Merville (2 km verderop) weinig aantrekkelijks, aangezien het in zijn geschiedenis zo’n 11 keer volledig is verwoest, onder meer in beide Wereldoorlogen! Ook de hotelkeuze is zeer beperkt. Aan de terminalzijde, direct naast de toren, staat het eenvoudige Hotel Mervill Airport. De ligging is handig (als je aan die kant van het veld bent), maar het is zeer basic.

Gérard Stephan, die zoveel heeft gedaan om dit veld aantrekkelijk te maken voor bezoekende piloten, is met pensioen. Evenzo is de douane verdwenen, die directe vluchten vanuit het Verenigd Koninkrijk vroeger zeer gemakkelijk maakte. Men moet nu dus elders inklaren, bijv. in Le Touquet. Maar ondanks deze twee verliezen blijft Dieppe een handig vliegveld voor een zeer schilderachtig deel van Normandië en een levendige, mooie haven. Helaas is de ATC in 2019 permanent gesloten.

Route: Welke route u ook neemt, zorg dat u ruim landinwaarts voorbij Le Tréport vliegt en een zeer nauwkeurige track aanhoudt, of ruim zuid van de VOR Dieppe blijft: er is een verboden gebied LFP 33 (tot 3700’) rond de kerncentrale net NO van het veld. (De Fransen innen graag boetes van € 2.500 voor elke overtreding — dat maakt die lunch nogal duur!)

Runways: Er is een goede, verharde baan 13/31 van 820 m; maar zowel de RNP LPV- als de NDB-nadering naar RWY 13 zijn in jan 2023 ingetrokken. Er is volop parkeerruimte, zowel op het platform als op het gras. Gewoonlijk kunt u het veld verlaten/betreden via het café of de open beveiligingspoort; maar beide zijn doordeweeks of in de winter vaak gesloten. Dan moet u de code van de beveiligingspoort gebruiken. Die staat op het mededelingenbord aan de voet van de ATC-toren.

Dit bord geeft ook taxinummers enz., en nabij is een openbare telefoon (als u geen mobiele telefoon heeft).

Wi-fi: De ULM‑club naast de aeroclub is vaak actiever en heeft Wi‑fi in de clublounge, die ik mocht gebruiken. Het signaal is sterk en als u het eenmaal gebruikt hebt, kunt u het ook buiten, bij de ramen, gebruiken als het gesloten is. Login: Bbox-311696. Password: Gallot2016

Avgas: Omdat de toren nu permanent gesloten is, is Avgas alleen beschikbaar met PPR 2 uur. Aangezien het geen Total is en ook niet langer BP, moet u contant of met creditcard betalen.

Fees: Zonder ATC zijn er GEEN KOSTEN voor landen of parkeren.

Taxi: Radio Taxi Dieppe: 02 35 84 20 05. Laat u door de taxi afzetten bij het VVV-kantoor, in het centrum van de haven, waar veel 'freebies' te krijgen zijn. Daar staan vrijwel altijd taxi’s klaar om u terug te brengen.

Restaurants: U bevindt zich nu bijna aan de Quai Henri IV — een prachtig gebied met uitzicht op de haven, vol restaurants die gespecialiseerd zijn in visgerechten enz. Ik beveel onder andere Le New Haven op #53 aan. http://www.restaurantdieppe.fr/ Als echt verse vis uw ding is, wordt het niet verser of beter bereid dan bij Le Turbot https://www.tripadvisor.co.uk/Restaurant_Review-g207347-d2702916-Reviews-Le_Turbot-Dieppe_Seine_Maritime_Haute_Normandie_Normandy.html, net boven het VVV-kantoor op 14 Quai de la Cale. Als u het nog nooit geprobeerd heeft, ervaar dan de 'La Marmite Dieppois' — een heerlijke visstoof in zijn eigen speciale pot, met room enz. De beste in Dieppe is bij het gelijknamige La Marmite Dieppois, http://marmitedieppoise.fr/restaurant-dieppe-fishes-uk/ 8 rue Saint Jean, 76200 Dieppe: +33 2 35 84 24 26. Niet goedkoop, maar erg goed.

The town: Wandel over The Grande Rue (nu voetgangersgebied), waar op zaterdagochtend een prachtige boerenmarkt is (drie keer verkozen tot 'France’s finest'): een overvloed aan kramen met hoeveboter, pâté, worst, kazen enz. — die in hun leven nog nooit een 'freezer' hebben gezien! Aan het einde van The Grande Rue ligt Le Café des Tribunauux, nog steeds even vol en chaotisch als toen Monet, Renoir, Gauguin, Pissarro en Whistler er zaten om over kunst te praten en, iets later, Oscar Wilde er The Ballad of Reading Gaol componeerde. Een heerlijke plek om van de late namiddagzon te genieten en de wereld aan je voorbij te zien gaan.

Hotels: Aan de oostrand van de stad ligt de charmante Auberge du Vieux Puits https://www.puys.fr/en/ , met een eigen goed restaurant. In het verleden verbleef ik aan de zeekant in Hotel Windsor *** https://www.hotelwindsor.fr/ , dat ik erg goed vond. Het heeft op de eerste verdieping een aantrekkelijk panoramarestaurant met uitzicht op zee. Wie €uros wil besparen en/of dicht bij het vliegveld wil blijven, kan terecht in een Hotel Kyriad https://www.kyriad.com/en-us/our-hotels/france/normandy/hotels-dieppe/ op redelijke loopafstand. Vliegveld Dieppe is ook een van de weinige waar u gratis op het veld kunt kamperen met gebruik van de douche en wasruimte van het clubhuis (mits geopend in die periode van het jaar!).

Hoewel het alleen VFR is, zonder CUSTOMS en GRASS, vind ik Saint Cyr L'ecole LFPZ een zeer aantrekkelijk veld en het beste om in Parijs te verblijven/bezoeken.

Omdat alle GA‑velden rond Parijs geen Customs meer hebben, moet u—welk veld u ook gebruikt—'en route' klaren. Vanuit het zuidoosten van het UK gebruik ik Le Touquet of Calais.

Approach: Vanuit het noorden moet je onder de Paris TMA van 1500' blijven en doorgaans Serres Greenhouses melden voor integratie in het circuit op 800' voor L of R naar de parallelle banen van 890 meter.

Op rechter base voor R29, of op final voor R11, heb je een schitterend uitzicht op The Palace of Versailles.

Voor eerste bezoekers is het essentieel de tekst uit de AIP France voor het veld zorgvuldig te lezen (bijgevoegd bij de kaarten in Skydemon).

Fuel: Strikt alleen voor BP Cards, tenzij aangevraagd bij Air BP met 24 hrs PPR op +33 1 74 25 49 58. Hi‑Viz is vereist voor degene die tankt. Zelfs met een BP Card is het—omdat het een populair GA‑veld is—vaak verstandig vooraf te verifiëren dat Avgas beschikbaar is, hetzij via BP direct, hetzij via de Tower (+33 1 30 58 12 60).

Restaurant op het veld: Er is een aantrekkelijk en goed restaurant dichtbij de toren: Les Ailes Volantes. https://www.facebook.com/Les-Ailles-Volantes-195581707319836/ Een teken van de kwaliteit is dat het vaak vol zit met 'buitenstaanders'.

Accommodatie: Direct bij de ingang van het veld zijn twee accommodaties, de een achter de ander!

De eerste die u ziet—en aan de architectuur zie je dat hier sinds 1909 vliegers worden gehuisvest/gevoerd!—is Le Pavillon de L'Aero*. https://www.facebook.com/pavillondelaero/ Daarachter ligt het Motel B & B Hotel Aérotel**. http://www.aerotel.fr/ Ik heb in beide verbleven en vind ze prima geschikt als uitvalsbasis om Parijs of Versailles te verkennen. Hoewel Le Pavillion de L'Aero historischer is, en daarom wellicht nostalgischer, vond ik het wat 'moe' (eigenarenwissel?) vergeleken met het Hotel Aérotel.

Omdat het zeer dicht bij de voormalige Saint Cyr L'ecole Military Academy ligt, zijn er veel eetgelegenheden op loopafstand, indien nodig, bijv. La Tanière. https://lataniere.eatbu.com/?lang=fr#menu [Enkele andere staan op de volgende link voor het RER‑station]

Saint Cyr RER: Wat het veld Saint Cyr L'ecole zo aantrekkelijk maakt, is dat de lokale RER https://www.france-voyage.com/cities-towns/versailles-31505/rer-station-saint-cyr-23464.htm op slechts 5 minuten lopen is; naar Versailles of het centrum van Parijs gaan is daardoor erg handig en goedkoop (in tegenstelling tot het ingewikkelde/duurdere traject vanaf de andere velden rond Parijs).

Voor slechts €5.20 kun je de halfuurdienst nemen (die twee keer per uur tot middernacht in beide richtingen rijdt) naar Gare Montparnasse. Onthoud dat dit ticket ook elke rit met de Metro binnen Parijs omvat (mits je onderweg niet 'naar boven' gaat).

Evenzo kun je voor €1.10 slechts twee haltes naar Versailles‑Rive Gauche, direct voor het Palace zelf. Ik zou twee dagen uittrekken om deze prachtige, wereldberoemde plek te bekijken: één voor The Palace zelf; en nog één voor de tuinen (het best per fiets — veel goedkoper als je je eigen meeneemt, zoals ik probeer te doen, in het vliegtuig!).

Het goede nieuws is dat er, naast RNAV LNAV-benaderingen voor 14/32, nu ook een kruisende grasbaan 04/22 van 575 meter beschikbaar is wanneer de dwarswind meer dan 15 kt bedraagt. Ook het parkeren, dat vroeger een nachtmerrie was, is sterk verbeterd met 4 specifieke parkeersecties die plaats bieden aan 90 vliegtuigen. Wanneer ik hier doordeweeks of buiten het seizoen ben geweest, was parkeren geen probleem; maar mij is verteld dat het in de weekenden hartje zomer nog steeds behoorlijk druk kan worden. Men kan vooraf bellen om dit te checken; reserveren is echter niet mogelijk. Het gebrek aan vervoer vanaf het veld — en zelfs op het eiland zelf — kan niet genoeg worden benadrukt. Er zijn slechts twee taxi's op het eiland, waarvan één bestuurd door Isabelle, of een lokale bus die slechts 3 keer per dag rijdt. Neem eigen fietsen mee of zorg dat er van tevoren vervoer van enige soort is geregeld [zie de link van het Toeristenbureau hieronder]. Ik heb in Les Voyageurs http://mobile.hotelyeu.com/ overnacht en dat als zeer praktisch en naar tevredenheid ervaren. Tijdens onze PPL/IR Trip in 2025 hebben we goed gegeten bij Ma Reserve https://www.facebook.com/lareservedubouchon/?_rdr [Voor wie in geschiedenis geïnteresseerd is: direct achter het hotel ligt het eilandmuseum, dat het huis in gebruik heeft genomen waar Madame Petain woonde terwijl haar man — maarschalk Petain — na de Tweede Wereldoorlog op het eiland geïnterneerd was. Zijn graf — op de plaatselijke begraafplaats — en zijn cel — in het plaatselijke fort — zijn te bezichtigen. Hoewel het museum nu 'gesloten' is, kan men via het Toeristenbureau een sleutel verkrijgen om een kamer te bekijken die aan dat deel van de geschiedenis is gewijd.]

Île d'Yeu is kleiner — en in sommige opzichten ruiger — dan zijn tegenhanger Belle Île. Het blijft niettemin een prachtige plek als u van rust, natuur en wandelen/fietsen houdt, met het gemak van per vliegtuig aankomen. Er is een nuttige webpagina van het Toeristenbureau https://www.ile-yeu.fr/ die ook in het Engels beschikbaar is.

Het vliegveld blijft een nuttige tussenstop voor wie douane/brandstof/overnachting en/of toegankelijke accommodatie zoekt. Landing: Hoewel er verschillende naderingsprocedures zijn/waren, zijn sommige ingeperkt (permanent?). TRO VOR is buiten dienst; en de NDB TY wordt bedreigd met intrekking, wat de NDB‑approach zou elimineren. Er zijn echter twee goede RNP LVP‑naderingen 17/35 met STARS. PA28: €8 landing; €12 per 24 hr parkeren (€0.5 per uur) Douane & Administratie: Behulpzaam personeel en Douane mits je je aan hun geplande regelingen houdt, d.w.z. 24 hr PN voor Customs, en besef dat zowel ATC als het veld stipt sluiten. [Wij hadden moeite om iemand naar buiten te krijgen nadat hij binnen de openingstijden was geland maar het veld enkele minuten later wilde verlaten!] Het CouCou Restaurant https://le-coucou.fr/ is open en operationeel en is een populair veldrestaurant, maar alleen op de aangegeven lunchtijden. Fuel: Handig is er een 24/7 Self Service Avgas‑pomp die gewone creditcards accepteert. Avgas: €2.71 pl Hotel: Voor het gemak verbleven wij in The Golden Tulip**** https://troyes-nord.campanile.com/en-us/ op gemakkelijke loopafstand. Het verzorgde een goed ontbijt en een toereikend avondmenu, mits je niet te veel dagen blijft. Er is een buitenzwembad. Het hotel is ideaal voor een overnachting of voor wie dicht bij de luchthaven wil zitten (zoals wij); maar omdat het 7 km van het centrum van Troyes ligt, raad ik voor een verblijf van enkele dagen en/of wie Troyes zelf wil verkennen (zeer mooi) aan om in de stad te verblijven. Taxi naar het centrum circa €20; reken echter op voldoende aanrijtijd omdat hij uit de stad moet komen. Op ongeveer 10 minuten van het hotel, in Barberey‑Saint Sulpice (de commerciële Supermarche‑zone), rijdt Bus #3 https://tcat.fr/se-deplacer/le-reseau-tcat/horaires-et-plans/ twee keer per uur van 07.00–20.00 naar het centrum van Troyes (reistijd 20 min).

Een van de grote voordelen van het vliegveld Saumur St Floriet ten opzichte van de meeste andere is dat er een uitstekend hotel op slechts 5 minuten lopen van de baan ligt. Ik kan het ten zeerste aanraden.

Hôtel les Terrasses de Saumur*** (voorheen Hôtel Clos de Bénédictines) is een fantastisch Logis de France, met een eigen zwembad en een terras met uitzicht over Saumur zelf. Daar dineren of ontbijten is een van de grote genoegens van het leven.

Het hotel heeft niet alleen een gastronomisch restaurant, maar er zijn op het terrein ook chalets en duplex-appartementen beschikbaar. De perfecte plek om te ontspannen en bij te komen na de zojuist uitgevoerde vlucht, of het nu voor één nacht is of langer. (Opmerking: kamer 14 is aan de kleine kant.)

De French National Horse-Riding School – een van de grote attracties van Saumur – ligt op loopafstand.

Overvluchten: Saumur is de ideale uitvalsbasis om de kastelen van de Loire te overvliegen. Op deze pagina staan de details en coördinaten: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A2teaux_of_the_Loire_Valley